شرکتها جهت انجام فعالیتهای عملیاتی و سرمایه گذاری خود نیاز به وجه نقد دارند. تأمین وجه نقد مورد نیاز مستلزم فعالیتهای تأمین مالی می باشد که گاه با محدودیتهایی مواجه میشوند، از آنها با عنوان محدودیتهای مالی یاد می شود و در نهایت عملکرد شرکتها را تحت تأثیر قرار میدهند. همچنین منابع تأمین وجوه مالی برای سرمایهگذارها همواره مورد توجه است. عدم توانایی در تأمین وجوه برای سرمایه گذاری، ممکن است ناشی از شرایط بد اعتباری و عدم توانایی در انتشار سهام جدید یا وجود داراییهای غیر نقد شونده باشد. به هر حال محدودیت مالی نمیتواند مترادف با فشار مالی باشد. اگر محدودیت مالی، به عنوان علامت مشخصه ارزش شرکت باشد، آن وقت تغییرات در شدت آنها، باید در عملکرد شرکت منعکس گردد. انتخاب بهترین روش تأمین مالی، منجر به ارتقای سودآوری یک شرکت پس از احتساب کل هزینه ها و مالیات بر درآمد میشود و کارآمدی عملیاتی بالاتر را به همراه خواهد داشت. یکی از اهداف مهم تأمین مالی انجام سرمایه گذاری در شرکتها برای سودآوری بیشتر میباشد. مدیران شرکتها به منظور حداکثر کردن ارزش شرکت به دنبال اجرای سرمایه گذاری سودآور می باشند(روزف ،2019).
بحث محدودیتهای مالی یکی از موضوعات مهم و اساسی پیش روی تمام شرکتها میباشد (خورشیدزاده، 1396). در چند دهه اخير، به دليل رخداد بحرانهاي مالي پي در پي در اروپا و آسيا، بسياري از شركتها در تأمين منابع مالي دچار مشكل شدند. با وجود چنين بحرانهايي، مسئله تأمين مالي شركتها به يكي از مهم ترين مباحث مطرح در ادبيات مالي تبديل شد. محيط اقتصادي متلاطم و متغير شركتها كه جهاني شدن بازارها، تغيير نيازهاي مشتريان و افزايش رقابت در بازار محصولات مشخصه اصلي آن است، شركتها را مجبور كرد به طور دائم در پي بهبود عملكرد خود باشند. در اين راستا، شركتها براي فعاليتها و برنامههاي خود به منابع مالي كافي نياز دارند (آلميدا و كامپلو ، 2002). مؤسسات و بنگاههاي اقتصادي به ویژه فعالان در بخش صنعت، براي ادامه ي حیات و فعالیتهاي تولیدي خود و همچنین توسعهي فعالیتها، به سرمایههاي کلان نیاز دارند. همچنین، این مؤسسات و بنگاههاي اقتصادي براي تأمین سرمایهي مورد نیاز خود وابستگی شدیدي به بازارهاي مالی دارند. نقش این بازارها در اختیار گذاشتن سرمایههاي لازم براي مؤسسات و شرکتها است. یکی از نکات اساسی مورد توجه مدیران مالی بنگاههاي اقتصادي، روشها و میزان تأمین مالی است (دلاوری پور، 1390). باید توجه داشت که تامین مالی به وسیله شرکتها نامحدود نیست و شرکتها از این بابت دارای محدودیتهای تامین منابع مالی هستند. محدودیتهای مالی علاوه بر اینکه با محدود کردن دسترسی به وجوه مورد نیاز برای سرمایه منجر به از دست دادن فرصتهای سرمایه گذاری و تاثیر منفی بر عملکرد و رشد بنگاه در آینده میشود، ممکن است بر بازدهی سهام شرکت نیز تاثیر منفی بگذارد. تامین منابع مالی توسط شرکتها نامحدود نیست و شرکتها از این نظر با محدودیت مواجه هستند. شرکتهایی را واجد محدودیت مالی مینامند که دارای دسترسی پایین و پرهزینه به منابع تامین مالی خارجی باشند (مرادی و همکاران، 1396). بنابراین با استفاده از این تعریف، تمام شرکتها را میتوان به عنوان شرکتهای با محدودیت مالی تلقی کرد، اما سطوح محدودیتهای مالی متفاوت است. در حالت کلی، شرکتهای بدون محدودیت مالی و یا با محدودیت مالی کمتر، آنهایی هستند که به طور نسبی از داراییهای با قابلیت نقد شوندگی بالا برخوردارند و خالص دارایی آنها بالا است. بنابراین منظور از محدودیتهای مالی، محدودیتهایی است که مانع تامین همه وجوه مورد نیاز سرمایه گذاری مطلوب، برای شرکتها باشند (امامی و فرید، 1395). شرکتهای با محدودیت مالی از نارساییهای بازار سرمایه بیشتری برخوردار هستند و دسترسی محدودی به تامین مالی خارجی دارند که این موضوع در بلندمدت به توانایی سودآوری، رشد و در نتیجه وضعیت مالی شرکتها خدشه وارد نموده و چه بسا زمینه ساز عقب ماندن از عرصه رقابت و حذف از بازار را برای شرکتها ایجاد مینماید (مارچیکا و مورا ، 2007). بنابراین این شرکتها برای تامین مالی پروژههای سرمایه گذاری خود میزان بیشتری از وجه نقد را نگهداری میکنند و از فرصتهای سرمایه گذاری سودآور صرف نظر میکنند (مشایخ و باقری، 1394).
نارساییهای موجود در بازار سرمایه ایران، رویارویی شرکتها با محدودیت مالی را اجتناب ناپذیر کرده است. مسئله مهم در این شرایط، نحوه تصمیمگیری شرکت هاست. به این امر با توجه به وظیفه اصلی شرکتها در اقتصاد کشور، بیشتر توجه میشود. محدودیت مالی عبارت است از محدودیتهایی که مانع تأمین همه وجوه لازم برای سرمایه گذاریهای مطلوب شرکت ها میشود وقتی تفاوت بین هزینه های داخلی و خارجی وجوه سرمایه گذاری در یک شرکت زیاد است، آن شرکت ازنظر مالی، محدودیت بیشتری دارد. اگر هنگام تخصیص بودجه هزینه های داخلی و خارجی برای شرکت، اصطکاک های بازار، مشکلی در رابطه با همین عرضه سرمایه ایجاد کند، شرکت دچار محدودیت مالی میشود(قنبرزاده،1400)
محدودیتها، عملکرد هر سیستم را تعیین میکنند و هر سیستمی دارای حداقل محدودیتهاست. به عبارت دیگر، عملکرد هر سیستم را میتوان از طریق ارزیابی مدیریت محدودیتها تعیین کرد و هیچ سیستمی وجود ندارد که هیچ گونه محدودیتی نداشته باشد. بنابراین، پیشبینی محدودیت مالی یک پدیده با اهمیت برای سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و سایر استفادهکنندگان از اطلاعات مالی محسوب میشود.
فهرست مطالب:
2-1- مقدمه
2-2-مبانی نظری محدودیت مالی
2-2-1-مفاهیم محدودیت مالی
2-2-2-انواع محدودیتهای مالی
2-2-2-1-محدودیتهای مالی داخلی
2-2-2-2-محدودیتهای مالی خارجی
2-2-3-آثار محدودیتهای مالی
2-2-4-معیارهای وجود محدودیت مالی
الف-معیارهای منفرد
ب- معیارهای ترکیبی
2-2-5-مدل های اندازه گیری محدودیت مالی
- شاخص کاپلان زینگلاس( KZ)
- تهرانی و حصارزاده (1388)
- شاخص وایتد وو (WW)
2-2-6-الگویی برای محدودیت مالی در شرکتهای ایرانی
2-3-اهمیت و ضرورت پژوهش
2-4-ارتباط نظری محدودیت مالی و متغیرهای پرکاربرد در حسابداری
2-4-1- مالکیت نهادی و محدودیت مالی
2-4-2-حاکمیت شرکتی با محدودیت مالی
2-4-3- ریسک سیستماتیک و محدودیت مالی
2-4-4- اهرم مالی با محدودیت مالی
2-4-5-اندازه شرکت با محدودیت مالی
2-4-6-عملکرد مالی شرکت ومحدودیت مالی
2-4-7- بازده سهام و محدودیت مالی
2-4-8-نسبت سود تقسیمی ومحدودیت مالی
2-4-9-محافظهکاری و محدودیت مالی
2-4-10-ریسک و محدودیت مالی
2-4-11-مدیریت سود و محدودیت مالی
2-4-12-چسبندگی هزینهها و محدودیت مالی
2-4-13-کیفیت اطلاعات مالی و محدودیت مالی
2-4-14- نسبت های مالی با محدودیت مالی
2-4-14-1- نسبت گردش دارایی ومحدودیت مالی
2-4-14-2-نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام ومحدودیت مالی
2-4-14-3-نسبت وجه نقد عملیاتی به کل دارایی ها ومحدودیت مالی
2-4-14-4-نسبت های بدهی ومحدودیت مالی
2-4-14-5-بازده فروش (رشد فروش) ومحدودیت مالی
2-5-پیشینه تحقیقات انجام شده پیرامون موضوع محدودیت مالی
2-5-1-پیشینه داخلی تحقیقات محدودیت مالی1402-1401
2-5-2-پیشینه خارجی تحقیقات محدودیت مالی 2023-2022
منابع.....................