دکتر دورگانداسینها 

دکتر میراوارما 

آخرین تجدید تجدید نظر 1998 

ترجمه : ابوالفضل کرمی 

عضو هیئت علمی  دانشگاه علامه طباطبائی 

آزمون قضاوت اخلاقی برای کودکان

مقدمه:

کلمه «اخلاقی»از کلمه لاتین mos می آید که ،  به معنای عمل به رسوم ، و راه انجام امور است. بنابراین به معنای « تطبیق به راه و روش انسان ها» و مر بوط به درست و غلط و خوش رفتاری ، است. مردم به طور کلی این کلمه را به معنای رفتار درست ، صحیح و خوب می گیرند. رفتار اخلاقی همنوائی با اصول اخلاقی گروه اجتماعی است . یعنی درونی ساختن مجموعه ای از صفات خوب ، اندیشه ها ، و ارزش هائی که مورد تأیید جامعه است و بخشی جدائی ناپذیر از فرد و از طریق فرآیند رشد و تکامل است. رفتار اخلاقی مجموع راههای رفتار شخصی است که بر حسب درستی یا نادرستی اخلاقی قضاوت می شود . بنابراین توانائی انجام قضاوت اخلاقی نقش عمده ای در رشد کلی کودک دارد . قضاوت اخلاقی شامل قابلیت عقلانی و بصیرت در دیدن روابط بین یک اصل انتزاعی و موارد محسوس و قضاوت درباره موقعیت ها به عنوان درست یا غلط با در نظر داشتن دانش معیارهای اجتماعی است. این قضاوت نتیجه فرعی تجارب کلی اجتماعی کودک است . که او را به ارزیابی ارزش یا بی ارزشی یک عمل بد ، یاخوب قادر می سازد . فروید (1933) فرا خود را در این فرآیند عامل اصلی می دانست و برجنبه های مشاهده قضاوت و تنبیه آن تأکید می کرد . با توصیف فرا خود به عنوان بازوی اخلاقی شخصیت که دارای دو جنبه فرعی  وجدان و خودآرمانی است ، او ابعاد مؤثر رفتار اخلاقی را بررسی نموده و بر زوایای تاریک رشد اخلاقی پرتو افکنده است. نظریه ای که بیش از پیش بر تحقیقات مربوط به قضاوت اخلاقی تأثیر بخشید .متعلق به روانشناس سوئیسی پیاژه (1928-1933) است که کوشیده مفهوم قواعد اخلاقی کودک را تفسیر کند . او کوشید تا قضاوت اخلاقی کودکان را نسبت به خطاهای عمدی و غیر عمدی بیازماید و شش نوع تفکر اخلاقی را توصیف کند که در کودکان گروه های مختلف سنی ظاهر می گردد. که شامل موارد زیر است : نیت در قضاوت ، نسبی نگری در قضاوت ، استقلال در اصول اخلاقی ، استفاده از معامله به مثل، استفاده از تنبیه برای جبران خسارت ، اصلاح و نظر طبیعی نسبت به بد اقبالی .اخیراً مطالعاتی راجع به قضاوت اخلاقی توسط کولبرگ (1968) صورت گرفته که در آن از کودکان خواسته شده تا میزان اخلاقی بودن رفتار توصیف شده در داستانها را قضاوت کند مطالعه او طرحی مکان نگر  عرضه می کند که ساختار عمومی و اشکال تفکر اخلاقی را توصیف کرده است.