امام حسين(ع) و رهبرى بحران از مكه تا كربلا
________________________________________
امام حسين(ع) و رهبرى بحران از مكه تا كربلا
مقدمه
زمينه بحران
تعريف بحران
بحران در زمان حكومت يزيد
1. تهديد هدفهاى عالى و حياتى
2. محدوديت زمانى
3. محدوديت شرايط مكانى
حركت امام به سمت عراق
4. عواملى كه رهبر را با بروز ناگهانى خود غافلگيرمىكند.
مشخصات وضعيت بحرانى
امام حسين(ع) و مديريت بحران
1. ويژگيهاى رهبر
1-1. قاطعيت
1-2. داشتن هدف روشن
1-3. دين دارى همراه بصيرت
1-4. مشورت در امور
1-5. استقبال از سختىها
1-6. ديندارى همراه با غيرت و حميّت
2. ويژگيهاى پيرو
وفادارى
مقاومت
الگوهاى كهنسال
الگوى نادمان
راز دار
علاقهمند به رهبر
جان نثار
معتقد
شجاع
شهيد سياه و الگويى سفيد
3. استراتژى و سياستهاى مقابله
3-1. تاكتيكهاى نظامى
3-1-1. حفاظت شخصى
3-1-2. گزارشگر اطلاعاتى:
3-1-3. خنثى كردن توطئه ترور:
3-1-4. جمع آورى اطلاعات:
3-1-5. مصادره
3-1-6. جذب نيرو:
3-1-7. تصفيه نيرو:
3-1-8. آرايش اردوگاه:
3-1-9. سازماندهى
3-1-10. ايجاد مانع
3-1-11. مهلتخواهى شب عاشورا براى نماز و دعا و تلاوت قرآن
3-1-12.
3-2. روشهاى روانى، تبليغى
3-2-1. نامشروع دانستن خلافت يزيد:
3-2-2. شهود صحنه
3-2-3. ارتباط تشكيلاتى
3-2-4. سنجش افكار:
3-2-5. مشروعيت نهضت:
3-2-6. بهرهگيرى عاطفى:
3-2-7. اتمام حجّت
3-2-8. آماده سازى
3-2-9. جبران كميت با كيفيت
3-2-10. تقويت بُعد معنوى
3-2-11. رَجَز
3-2-12. افشاگرىهاى اسرا
3-2-13. مجالس يادبود:
3-2-14. فرهنگ گريه و نوحه:
نكات كليدى مورد استفاده
1. ويژگيهاى رهبر
2. ويژگيهاى پيرو
3. استراتژى و سياستهاى مقابله
3-1. تاكتيكهاى نظامى
3-2. روشهاى روانى، تبليغى
________________________________________
امام حسين(ع) و رهبرى بحران از مكه تا كربلا
بحران اختلالى است كه از جهت سطح، كل
سيستم و از جهت نوع فيزيكى يا نمادى، سيستم را
تهديد كرده و به مخاطره مىاندازد. بحران ممكن
است به دو صورت در جامعه به وجود آيد، يكى در
زمانى كه كل سيستم از جهت مادى و فيزيكى تحت
تاثير قرار گرفته و حيات آن به مخاطره افتاده
باشد؛ ديگر آنكه سيستم به جهت مسائل اعتبار و
حيثيت اجتماعى و به طور نمادين دچار بحران
گرديده و به ورطه سقوط كشانده شود. بحران كربلا
از نوع دوم محسوبمىشود.
در اين مقاله توضيح داده شده است كه در
مديريت بحران موفق، سه عامل، نقش تعيين كننده
دارد كه در نهضت كربلا به رهبرى امام حسين (ع)
به روشنى نمايان است:
ويژگىهاى رهبرى چون قاطعيت، هدف روشن،
عقيده همراه با بصيرت، مشورت در امور و...
ويژگىهاى پيرو چون وفادارى، مقاومت، شجاعت
و... استراتژى و سياسيتهاى مقابله چون داشتن
اطلاعات و خنثى كردن توطئهها... نويسنده معتقد
است امام حسين (ع) پس از عدم بيعت با يزيد و
حركت از مدينه به دنبال شرائط مناسبى براى
مبارزه با يزيد بود كه با توجه به مركزيت شيعه در
كوفه، پس از اعلام آمادگى مردم، آن حضرت به
سمت عراق حركت كرد و با درايت و مديريت خود
اين هنر را داشت كه مشكل بحران را با موفقيت
پشت سر گذارد و آن را به فرصتى طلايى تبديل كند
و در جهت اهداف خود به كار گيرد، به گونهاى كه
زمينه براى دگرگونى در تمامى نسلها و منشاء تمامى
انقلابهاى مردمىگرديد.
|36|
مقدمه
در دل هر مشكلى فرصتهاى بزرگتر و عالىترى نهفته است كه انسانهاى بزرگ قادرند
مشكلات را به فرصتهاى بزرگ تبديل نمايند.[1]
براى خاندان رسول خدا(ص) و شيعيان آن خاندان مظلوم ،روزى مصيبت بارتر و پر
اندوهتر از روز عاشوراى امام حسين(ع) و روز شهادت آن بزرگوار و يارانش نبوده و در
تاريخ اسلام ثبت نشده است. در حديثى از امام زينالعابدين(ع) نقل شده كه فرمود: روزى بر
رسول خدا(ص) سختتر از روز اُحد نبود كه عمويش حمزه فرزند عبدالمطلب و شير
رسول خدا(ص) به شهادت رسيد و پس از آن روز موته بود كه عموزادهاش
جعفرابنابىطالب در آن روز كشته شد، آنگاه فرمود:
«و روزى همانند روز حسين(ع) نبود كه سى هزار مرد كه خود را از اين امت مىدانستند به
سوى آن حضرت هجوم برده و هر كدام با ريختن خون آن حضرت مىخواستند به خدا
نزديكتر شوند، و آن حضرت آنان را به ياد خدا مىانداخت ولى اعتنا نكرده تا آنكه آن بزرگوار
را از روى ستم و دشمنى كشتند.»[2]
زمينه بحران
زندگى امام در برههاى از زمان كه با ستمگران مواجه بود، با بحرانهاى زيادى رو به رو
شده و تمامى وقايع گواه آنند كه او مردى پولادين بود و با تكيه بر نيروى غيبى الهى هيچگاه
تسليم نشد. روح بزرگ او بسان درياى ژرفى بود كه همه ناگوارىها را در خود جاى مىداد و
آنچنان دلش قوى و به فضل پروردگار بستگى داشت كه هيچ قدرتى نتوانست در او خللى
ايجاد كند.پيروان راستين اسلام هر كدام به نوبه خود و به مقتضاى شرايط زمان و مكان، در
طول تاريخ، در راه عمل به تكليف و انجام وظيفه الهى حماسهها آفريدهاند و ثمرات
گرانبهايى را براى اسلام و مسلمين از خود به يادگار گذاشتهاند.بررسى تاريخ انبياى الهى و
پيشوايان معصوم ،اين امر را روشن مىسازد كه سراسر حيات پربركت آنان، تلاش و
استقامت در راه اداى وظيفه تبليغ رسالت الهى بوده است. و در اين راه، هيچ چيز مانع انجام
وظيفه آنان نگرديده است.
يك بحران ضمن آنكه حامل جنبههاى مخرب و منفى است ولى از جهات ديگرى
مىتواند منشأ اثرات سازندهاى باشد و خلاقيت و نوآورى و تلاشها و چالشهاى جديد را
ايجاد كند.[3] با مرگ معاويه و روى كارآمدن يزيد بحران بهوجود آمد،اثبات فسق و فجور و
پشتیبانی 24 ساعته :
09909994252
برچسب ها:
تحقیق امام حسين(ع) رهبرى بحران مكه كربلا