منبت کاري چوب
يکي از ظرايف صنايع دستي ايران که چونان ديگر انواع اين صنعت پر پيشينه تلفيق بليغي از‌هنر و حوصله محسوب ميشود دست اندر کاران آن از مواد اوليه يي ارزان و فراوان محصولاتي گران بها با ارزش‌هاي مصرفي و هنري فوق العاده بالا به وجود مي‌آورند صنعت منبت کاري است که از گذشته هايي دور در ايران رواج داشته و عليرغم بي دوا چوب در برابر عوامل جوي، در کاخها، صندوقچه ي روي مقابر، منابر مساجد و... که از روزگاران قديم به جا مانده دليل خوبي بر گستردگي اين هنر و رونق در رواجش در ايران مي‌باشد.
منبت کاري هنري است مشتمل بر حکاکي و کنده کاري بر روي چوب بر اساس نقشه يي‌‌دقيق. اين تعريف اصولي منبت کاري است که در وحله ي اول هيچ خاطره يي را زنده نميکند و غير از يک تعريف معمولي کتابت شده هيچ چيز ديگري را به ذهن متبا در نمينمايد در حاليکه چوبهاي منبت کاري شده هر کدام نمونه ي خوبي از احساس، ادراک و انديشه ي پديد آوردند گانش مي‌باشد.
تاريخچه منبت کاري همانند بقيه ي هنرها و صنايعي که بنيانگذار آن مردم عادي بوده‌اند و‌در امان جوامع پراکنده ي بشري متولد شده و رشد کرده چندان روشن نيست و به درستي نميتوان گفت اين هنرصنعت از چه زماني ابداع شده و رواج يافته. اما آنچه مسلم است چوب به عنوان فراوانترين ماده ي اوليه ي موجود در طبيعت جزو نخستين موادي است که توجه بشر را به خود جلب کرده و براي ساخت و پرداخت انواع وسايل مصرفي و هنري مورد استفاده قرار گرفته. بنا به اسناد و مدارک موجود منبت کاري در ايران متکي به سابقه يي بيش از هزار و پانصد سال است و حتي عده يي از محققان به صراحت اظهار نظر نموده‌اند که قبل از ظهور ساسانيان نيز منبت کاري در ايران رواج داشته، ولي هيچ بازمانده ي تاريخي که اين ادعا را اثبات کند در دست نيست.
قديميترين اثر منبت موجود که تاريخ نيمه ي اول قرن سوم هجري قمري را دارد يک لنگه‌در چوبي متعلق به مسجد جامع عتيق شيراز است که در دوره ي عمر و بن ليث صفاري ساخته شده و داراي زير سازي از چوب تبريزي مي‌باشد و روي آن با خلال هايي از چوب گردو و نقوش پر ضلعي بسيار زيبايي زينت شده (-) و بعد از آن بايد يک سر در منبت کاري شده از چوب کاج را مورد اشاره قرار داد که ساخت قرن چهارم هجري قمري است و روي آن با ظرافت کامل خط‌وط کوفي با قط‌ري حدود سه سانتي متر کنده کاري شده است. بعد از ظهور اسلام و با توجه به شيوع روحيه ي ساخت مراکز و مساجد اسلامي، هنرمندان ايراني جزو اولين کساني بودند که تمامي توان و استعداد خويش را صرف تزئين مساجد کردند و به موازات هنر نمايي معماران، کاشيکاران سنگتراشان، گچبرها و... منبت کاران نيز جذب فعاليت در اين زمينه شدند و آثاري به وجود آوردند که متاسفانه امروزه نمونه‌هاي زيادي از آنها در دست نيست ولي به اتکاي همان باقيمانده هاي ناچيز ميتوان گفت آنچه براي تزئين مساجد و به شکل منبر، رحل قرآن و در و پنجره ساخته شده نمونه ي بسيار ارزنده يي از ذوق و هنر ايرانيان است.
پشتیبانی 24 ساعته :
09909994252
برچسب ها:
تحقیق منبت کاري چوب