«توليد مثل» يکي از ويژگيهاي جانداران است .
يکي از ويژگيهاي جانداران که آنها را از موجودات بي جان متمايز مي‌سازد ، اين است که جانداران ، توليد مثل مي کنند . هر موجود زنده اي سرانجام مي‌ميرد ؛ چه به علت پيري ؛ چه به علت بيماري ها و چه در اثر حمله شکارچيان توليد مثل براي جبران مرگ است ؛ به طوري که گونه پايدار بماند .
هر نوع موجود زنده‌اي ، نوع خاصي توليد مثل دارد . انسانها توليد مثل جنسي دارند . تقريباً همه جانوران و بسياري از گياهان به روش جنسي تويد مثل مي‌کنند . بعضي از گياهان و معدودي از جانوران به روش غير جنسي توليد مثل مي‌کنند و بعضي هم به هر دو روش .
«توليد مثل غير جنسي » در گياهان معمول است .
بسياري از گياهان مي‌توانند با توليد گياه جديدي روي خود ، توليد مثل کنند . شما ممکن است گياه گندمي را ديده باشيد . در اطراف اين گياه ، تعداد زيادي گياه جديد ديده مي‌شود اگر يکي از آنها را بکاريم ، به گياه جديدي تبديل مي‌شود که به نوبه خود ، گياهان جديدي به وجود مي‌آورد . اين ، نمونه اي از توليدمثل غير جنسي است . در اين نوع توليد مثل ، يک جاندار ، جاندار جديدي روي خود به وجود مي‌آورد .
بسياري از گياهان مي‌توانند توليد مثل غيرجنسي انجام دهند . مثلاً گياه توت فرنگي ساقه هاي بلندي توليد مي‌کند که در انتهاي هر يک ، گياه هاي جوان و ريشه توليد مي‌شود . اگر شما کاکتوس يا گياه گوشتي ديگري در خانه داريد ، مي‌توانيد قطعه اي از آن را جدا کنيد و در جاي ديگري بکاريد . باغبانان ،قلمه هايي از گياهان جدا مي‌کنند و با آنها، گياهان جديدي به وجود مي‌آورند . هر قلمه ، بخشي از ساقه يا ريشه‌اي است که از گياه رشد يافته‌اي جدا نشده است قلمه در خاک کاشته مي‌شود و پس از مدتي گياه رشد مي‌کند. (شکل 2-33)
قلمه زدن گياه شمعداني . اگر برگهايي پاييني يک ساقه را از محل خود چنين قطع کنيم و سپس قلمه را در آب قرار دهيم ، قلمه رشد مي‌کند و ريشه به وجود مي‌آورد . اين کار ، نوعي توليد مثل غير جنسي است . گياه جديد درست شبيه گياه مادر خواهد بود .
2-33
ريشه اي است که از گياه رشد يافته اي جدا شده است . قلمه در خاک کاشته مي‌شود و پس از مدتي ، ريشه توليد مي‌کند و به گياه جديدي تبديل مي‌شود .
3-33
شکل 3-33. توليد کنندگان و پرورش دهندگان گلها و گياهان زينتي براي اين که مطمئن شوند گياهان جديد خصوصيات مورد نظر را دارند . از توليد مثل غير جنسي استفاده مي‌کنند. اين گياهان نگونسار ، از نظر شکل و اندازه اندکي با يکديگر تفاوت دارند ؛ اما شکل و الگوي برگهاي آنها بسيار مشابه است . رنگ و اندازه گلها نيز بسيار مشابه و ژنهاي همه اين گياهان همانند است جانداراني مانند اين جاندارا.... ژني مشابهي دارند و گاه کلون ناميده مي‌شوند .
شکل 1-33. گياه گندمي با روش غير جنسي توليد مثل مي‌کند .
در «توليد مثل غير جنسي» جانداراني کاملاً شبيه «والد» به وجود مي‌آيد . گياه با توليد مثل غير جنسي ، گياهاني شبيه خود به وجود مي‌آورند . اگر قلمه اي از يک گياه شمعداني را که گلهاي صورتي دارد ، جدا کنيم ، گياهي که از قلمه به وجود مي‌آيد نيز گلهاي صورتي خواهد داشت . علت اين امر آن است که سلولهاي موجود در قلمه، کاملاً شبيه سلولهاي گياه مادر هستند و همان ژنها را دارند . ژنها در هسته سلول روي کروموزوم ها هستند و دستور رالعملهاي لازم براي رفتار سلول را روي خود دارند . توليد مثل غير جنسي باعث توليد جانداراني مي‌شود که ژنهاي آنها با ژنهاي مادر مشابه است.
«ميتوز» باعث توليد سلولهايي مشابه سلول مادر مي‌شود .
هنگامي که سلول تقسيم و به دو سلول تبديل مي‌شود ، کروموزوم هاي موجود در هسته بايد بين دو سلول جديد توزيع شوند . ژنها روي کروموزوم ها قرار دارند و دستورالعملهاي لازم را براي اين که سلولهاي جديد به آنها تبديل شوند ، روي خود دارند .
وقتي که گياه به روش غير جنسي توليد مثل مي‌کند ، بعضي سلولهاي آن تقسيم مي‌شوند و سلولهاي جديدي به وجود مي‌آورند . اين سلولها نيز تقسيم مي‌شوند و سرانجام صدها و هزاران سلول جديد به وجود مي‌آورند . هر کدام از اين تقسيمها به گونه اي انجام مي‌شود که تعداد کروموزوم هاي سلولهاي جديد دقيقاً مشابه سلول مادر است . اين نوع تقسيم سلولي ، ميتوز ناميده مي‌شود .
بنابراين ، همه سلولها داراي دستورالعملهاي مشابهي هستند و گياهان مشابهي هم به وجود مي‌آورند ؛ البته به اين شرط که شرايط رشد آنها مشابه باشد .
شکل 4-33. ميتوز . ميتوز نوعي تقسيم معمولي در سلولهاست که طي آن ، هر سلول به دو سلول تقسيم مي‌شود . تعداد کروموزومهاي سلول هاي حاصل ، مشابه تعداد کروموزوم هاي سلول مادر است .
پشتیبانی 24 ساعته :
09909994252
برچسب ها:
تحقیق تولید مثل